Het werken in teams kan soms best wel lastig zijn. Verschillende persoonlijkheidstype kunnen botsen – je kunt je vast zelf ook nog een situatie herinneren. Toch moet je vaak in teams werken. Inzicht in de talenten en valkuilen van jezelf en je collega’s helpt je bij een succesvolle samenwerking. De Teamrollen van Belbin kunnen je hierbij op weg helpen. Wil je hiermee aan de slag? Wij leggen het uit!
Waar staan de rollen voor?
Wetenschapper Meredith Belbin deed onderzoek naar effectiviteit van managementteams. In 1981 ontwikkelde hij een model van teamrollen. Deze teamrollen beschrijven het gedrag dat je kan herkennen wanneer je samenwerkt. Elke teamrol is een strategie om om te gaan met het project en je collega’s. Aan elke rol zijn talenten en valkuilen verbonden. Door te werken met deze rollen ben je beter bewust van elkaars rol en zullen jullie elkaar juist aanvullen en versterken. In principe zijn er negen rollen die je kunt onderverdelen:
Iedereen heeft twee of drie teamrollen die diegene van nature goed liggen en enkele rollen die minder goed passen. Om een goed team samen te stellen is het van belang dat er verschillende rollen worden vervuld. Kies hierin voor iedereen een rol die goed past. Anders zal het te veel energie kosten om de rol vol te houden. En je weet: een goede mix brengt het project verder.
De rollen
De Bedrijfsman
De Bedrijfsman is een nuchter persoon. Deze persoon is praktisch ingesteld en heeft zijn focus op het hier en nu. Het is een organisator, een aanpakker en is taakgericht. In deze rol zorg je ervoor dat alles op rolletjes loopt. Een planner vanaf de achtergrond die ideeën en plannen goed kan omzetten naar uitwerking.
Houdt van: ritme en regelmaat, strakke afspraken en heldere instructies
Talent: praktische organisator, zet ideeën om in taken en bezigheden, betrouwbaar en consciëntieus
Valkuil: niet zo flexibel, niet goed in schakelen, te snel overgaan op doen en vernieuwingen te snel afdoen als onnuttig
De Brononderzoeker
De Brononderzoeker is enthousiast. Deze persoon is een extraverte netwerker en komt snel met nieuwe ideeën en contacten. Het is iemand die altijd op zoek is naar kansen en mogelijkheden. Een communicatief en nieuwsgierig iemand die contacten en ideeën samenvoegt en kan verkopen.
Houdt van: vernieuwing, avontuur en mensen
Talent: kansen zien, improviseren, contacten leggen en ideeën samenbrengen
Valkuil: chaotisch, minder focus, dingen niet afmaken en overenthousiast zijn
De Plant
De Plant is de creatieve introvert. Deze persoon plant een zaadje, geeft het liefde en aandacht tot het uitgroeit in een bloem. Het is een vrije geest met fantasie en kan tot verrassende oplossingen komen. Het is iemand die graag zelfstandig werkt en maakt voor langere periode plannen.
Houdt van: rust en ruimte, intellectuele uitdaging en creativiteit
Talent: creativiteit, vernieuwend en goed in het oplossen van moeilijke problemen
Valkuil: kan te creatief zijn, onrealistisch en te veel blijven denken in plaats van doen
De Monitor
De Monitor is verstandig, bedachtzaam en kritisch. Deze persoon wil altijd weten hoe dingen in elkaar steken en maakt zorgvuldige keuzes op basis van goed afwegen. Het is een analyticus die eerst iets van alle perspectieven probeert te zien. Deze persoon is goed in observeren en degene die een goede oplossing bedenkt.
Houdt van: inzicht en overzicht en het doorgronden van dingen
Talent: helikoptervisie, analyseren, strategisch en objectief
Valkuil: te lang doorredeneren, te voorzichtig en afwachtend zijn en te kritisch zijn
De Vormer
De Vormer is wilskrachtig. Deze persoon heeft een sterke drang om te presteren en zorgt dat anderen in beweging komen. Het is iemand die gepassioneerd en gedreven is, heldere doelen heeft en elke uitdaging aangaat.
Houdt van: prikkels, vernieuwing, duidelijkheid, resultaten en winnen
Talent: motiveert het team, zorgt voor resultaten en grote wilskracht
Valkuil: provocerend, mensen kwetsen en kan slecht tegen ‘ambitielozen’
De Voorzitter
De Voorzitter is een natuurlijke coördinator. Deze persoon verheldert de bedoeling, vat samen wat iedereen wil en zorgt dat iedereen goed samenwerkt. Het is iemand die talenten van anderen goed kan ontdekken, zelfvertrouwen, rust, discipline en realisme heeft. Een goede luisteraar die bewust op zoek gaat naar de middenweg.
Houdt van: samenwerken, procedures en resultaten waar iedereen blij mee is
Talent: doelen verhelderen, samenwerker stimuleren, besluiten nemen en doelgericht
Valkuil: te veel en te makkelijk delegeren, tikkeltje manipulatief om iedereen dezelfde kant op te krijgen en kan slecht tegen weerstand
De Zorgdrager
De Zorgdrager let op risico’s. Deze persoon voelt goed aan wat er mis zou kunnen gaan. Iemand die zorgvuldig is, veel aandacht voor details heeft en goed is in timemanagement. Deze perfectionist bewaakt de kwaliteit en veiligheid.
Houdt van: kwaliteit, details, veiligheid en zekerheid
Talent: voorziet problemen, project afronden, is nauwkeurig, zorgvuldig en bewaakt de kwaliteit
Valkuil: overbezorgd zijn, druk maken over kleine dingen, kan moeilijk dingen uit handen geven en ziet te veel beren op de weg
De Groepswerker
De Groepswerker is de teambuilder. Deze persoon is gericht op sfeer en saamhorigheid en zoekt evenwicht en harmonie. Het is iemand die goed met mensen om kan gaan, ervoor zorgt dat de samenwerking goed verloopt en erg betrokken is.
Houdt van: saamhorigheid, verbondenheid en gezelligheid
Talent: betrokken, tactisch, zorgt voort het wij-gevoel en verbinding
Valkuil: conflicten uit de weg gaan, besluiteloosheid en spanningen wegpraten
De Specialist
De Specialist is de deskundige. Deze persoon is een toegewijde vakman die over een specifiek onderwerp veel weet. Het is iemand die vaak wat meer buiten het team staat en specialistische kennis heeft en daar een goede oplossing voor weet te vinden.
Houdt van: ruimte voor zijn kennis en zelfstandig werken
Talent: gespecialiseerde kennis, weet daar goed een oplossing voor te vinden en daarin vaardigheden
Valkuil: blijft binnen zijn eigen vakgebied, weinig interesse in anderen en de neiging tot een overload aan informatie
Kortom: door te weten welke rol iedereen in een team heeft, kom je tot een succesvolle samenwerking. Een teamrol geeft niet per se aan hoe jij bent als persoon, maar vooral welke rol jij in dit team aanneemt. Het belangrijkste is: jullie vullen elkaar aan!